Zwanenburg is een dorp in de gemeente Haarlemmermeer, in de provincie Noord-Holland. Zwanenburg vormt feitelijk één dorp met Halfweg in de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude. De ringvaart scheidt beide dorpen, die door twee bruggen worden verbonden. Het dorp is in 1913 vernoemd naar het gelijknamige huis in Halfweg dat eertijds dienst deed als gemeenlandshuis van Rijnland (later werd hier de suikerfabriek gevestigd). Zwanenburg dankt haar bestaan aan de vestiging van landarbeiders na de drooglegging van de Haarlemmermeer. Deze mensen bouwden hun huizen de dijk op de goedkopere gronden. De ontwikkeling van Zwanenburg is niet los te zien van die van Halfweg. In de jaren na de Eerste Wereldoorlog vond er een uitbreiding plaats van het dorp, en in de jaren '60 werd Zwanenburg nog verder uitgebreid. Zwanenburg ligt onder de aanvliegroute van de Zwanenburgbaan en Polderbaan van Schiphol.